Trong bơm định lượng nhu động - một loại bơm dịch chuyển dương - chất lỏng được bơm qua một ống mềm theo chuyển động nhu động. Con lăn/guốc (sau đây gọi chung là má ép) gắn vào một rôto được điều khiển bằng động cơ. Khi rôto quay, các má ép sẽ kẹp chặt ống để ép chất lỏng đi qua. Khi ống không bị nén, dòng chất lỏng được đưa vào ống.
Bơm định lượng nhu động vượt trội trong việc bơm chất lỏng bẩn có chứa chất dạng hạt vì chúng không có van kiểm tra ở đầu hút và xả, nên không bị tắc van này. Các lực nhẹ được tạo ra trong quá trình bơm nhu động không làm biến đổi hay vỡ cấu trúc chất lỏng mỏng manh bên trong ống.
Ngược lại, bơm định lượng màng bao gồm các van kiểm tra ở phía hút và xả của đầu bơm. Nếu một trong hai bộ van một chiều bị tắc, máy bơm sẽ không đo chính xác và có thể xảy ra hiện tượng mất mồi bơm (hay còn gọi là hụt mồi, tụt mồi). Ngoài ra bơm màng có thể tạo ra ứng suất cắt lên chất lỏng, đặc biệt nếu máy bơm sử dụng tác động hành trình tốc độ cao.
Bơm nhu động cũng đặc biệt hiệu quả trong việc bơm chất lỏng có chứa khí bị mắc kẹt. Các chất lỏng như Clo và Hydro peroxit (H2O2) có xu hướng giải phóng các khí bị hấp thụ hoặc bị chặn khi chịu tác động của chân không hoặc khi thay đổi nhiệt độ. Trong khi bơm màng có thể bị hụt mồi và hỏng khi khí tích tụ trong đầu bơm, thì máy bơm nhu động có thể bơm cả chất lỏng, khí mà không bị hụt mồi.
Bơm nhu động hoạt động dưới áp suất tối đa nhưng thường giới hạn ở áp suất xả tối đa khoảng 8.6 bar. Chúng có thể phun vào chân không mà không cần van lò xo kim loại và lưu lượng của chúng không bị ảnh hưởng bởi những thay đổi về áp suất hệ thống. Còn bơm màng có thể hoạt động ở áp suất hệ thống cao hơn nhưng yêu cầu bổ sung van lò xo kim loại để chống hút nước. Lưu lượng của chúng có thể thay đổi khi áp suất hệ thống thay đổi.
- Ví dụ về ứng dụng bơm nước thải nhà máy bia
Một nhà máy bia thủ công ở California sử dụng bơm nhu động để lọc nước thải. Nhà máy bia và xưởng đóng gói thải ra khoảng 100.000 gallon nước thải mỗi ngày. Cần có một máy bơm để không bị khóa hơi do thoát khí mạnh từ hóa chất được bơm vào. Họ sử dụng hai máy bơm nhu động để bơm Natri hypoclorit 12,5% (NaClO) vào nước rửa ngược bộ lọc phản ứng sinh học dạng màng. Máy bơm thứ ba bơm Axit sulfuric 93% (H2SO4) trước khi thẩm thấu ngược, và một máy bơm bổ sung bơm Natri hydroxit 12-14% (NaOH) để đưa nước tái chế về độ pH bằng 8 nhằm ngăn chặn sự ăn mòn đường ống. Bơm nhu động cho phép bơm khí tích tụ qua đường ống trong khi duy trì lưu lượng không đổi mà không bị khóa hơi.
- Ví dụ về Tái sử dụng năng lượng từ nước
Một công ty năng lượng ở Florida cần máy bơm để bơm NaClO 12.5% vào nước tái sử dụng để ngăn chặn sự tích tụ sinh học trong ống nước của bình ngưng. Bất kỳ sự tích tụ nào trong bình ngưng sẽ làm giảm hiệu quả sản xuất hơi nước, do đó tạo ra ít năng lượng cơ học hơn. Công ty đã chọn hệ thống bơm nhu động kép. Máy bơm nhu động được lắp đặt dễ dàng và duy trì lưu lượng mà không bị thất thoát.
Cân nhắc bảo trì
Khi sử dụng máy bơm nhu động, người vận hành máy bơm phải lưu ý rằng việc ép ống liên tục sẽ làm ống bị thoái hóa theo thời gian, làm giảm dần tốc độ cấp liệu. Hầu hết các nhà sản xuất đều đánh giá ống theo giờ và người dùng phải theo dõi xem máy bơm đã chạy được bao nhiêu giờ. Khi ống bơm không được thay thường xuyên hoặc đầu xả không được bảo dưỡng, ống bơm có thể bắt đầu bị rò rỉ. Người dùng cũng phải đảm bảo rằng vật liệu ống bơm, bao gồm các phụ kiện tiêu chuẩn (bộ phận tiếp xúc với dịch bơm gọi là bộ phận tiếp xúc ướt), tương thích với hóa chất được bơm vào. Các nhà sản xuất sẽ liệt kê các vật liệu tạo nên các bộ phận tiếp xúc ướt, cho phép người dùng cuối xác định tính tương thích hóa học của chất lỏng mà họ đang bơm. Máy bơm nhu động hiện đại có nhiều lựa chọn ống hơn, có khả năng kháng hóa chất cao hơn và tuổi thọ ống dài hơn trước đây.
Kết luận
Bơm định lượng nhu động là lựa chọn tốt khi bơm chất lỏng bẩn có chứa các hạt hoặc khí bị mắc kẹt. Dòng chảy liên tục và hoạt động bơm nhu động nhẹ nhàng giúp cung cấp lượng hóa chất chính xác cho hệ thống mà không làm thất thoát.
WorldPumps.vn - Công ty TNHH Tiên Phong Xanh