12. Lựa chọn bơm

Lựa chọn bơm phải dựa vào tổng cột áp (không phải áp suất xả của bơm) và lưu lượng. Lưu lượng cần dựa vào nhu cầu bơm tối đa. Tổng cột áp là phần năng lượng mà bơm cần phải có để bù lại được sự chêch lệnh chiều cao cột áp và tổn thất ma sát trong hệ thống.

Tùy thuộc vào từng ngành hay nhà máy, bạn có thể bắt buộc phải lựa chọn một loại bơm hay một nhà sản xuất bơm nhất định. Nhà sản xuất bơm là kênh thông tin rất tốt để bạn tham khảo khi đưa ra lựa chọn bơm cuối cùng. Bạn nên tính toán lựa chọn bơm trước, sau đó đưa cho nhà sản xuất bơm để khẳng định lại lựa chọn đó. Nhà sản xuất bơm sẽ chọn cho bạn đúng loại bơm cần, mã hiệu của bơm, tốc độ…nếu họ có đầy đủ thông tin về hệ thống hoạt động của bơm.

Việc lựa chọn bơm phải bắt đầu từ việc thu thập đầy đủ thông tin về hệ thống bơm. Nếu chỉ đơn thuần là thay thế bơm đang hoạt động tốt thì rất đơn giản. Nhưng nếu cần thay thế một bơm đang hoạt động không tốt hoặc lắp một bơm mới cho một ứng dụng mới hoàn toàn thì chắc chắn cần phải biết rõ được về hệ thống mới tìm được ra phương án chọn bơm hợp lý. Bạn nên có sơ đồ bố trí của hệ thống và hiểu được tất cả các thiết bị nằm trên hệ thống.

Khi lựa chọn bơm, bạn sẽ luôn phải cố gắng chọn mức công suất đúng tại điểm hiệu suất cao nhất của bơm (B.E.P – best efficiency point). Nếu không thể chọn đúng điểm B.E.P, thì công suất phải nằm trong khoảng từ 80%-110% của điểm B.E.P, nếu không bơm sẽ có hiện tượng rung bơm, hiện tượng xâm thực hay tạo bong bóng khí trong bơm.

Hình dưới đấy cho thấy lực hướng trục tăng lên như thế nào ở từng điểm công suất xung quanh điểm B.E.P. Hình tiếp dưới thể hiện độ rung của bơm khi công suất thay đổi so với điểm B.E.P.

13. Tránh chạy ngược chiều bơm

Tránh chạy ngược chiều bơm, trục bơm có thể bị gãy hỏng vì nguyên nhân này. Cách đơn giản để tránh hiện tượng này là lắp van một chiều ở đường xả của bơm.

14. Lưu lượng tối thiểu

 Hầu hết các bơm ly tâm không nên chạy ở mức lưu lượng thấp hơn 50% so với điểm B.E.P mà không có đường hồi lưu nước để tăng công suất của bơm lên. Nhấn mạnh thêm là bạn cần lắp đường ống hồi lưu nước về bơm khi lưu lượng bơm bằng hoặc thấp hơn 50% so với lưu lượng tại điểm B.E.P trên đường đặc tuyến của bơm.

15. Áp suất bơm khi lắp bơm theo hàng liên tục

Khi lắp bơm theo hàng liên tục, bạn cần đảm bảo rằng việc tính toán áp suất của bơm phải phù hợp. Điều này rất quan trọng trong trường hợp hệ thống bơm bị thắt chặn lại vì bị gây nghẽn. Khi đó, tất cả các bơm sẽ rơi vào hoạt động ở điểm cột áp đóng bơm (shut-of head: lưu lượng bằng 0, cột áp đạt max) và áp suất lúc đó sẽ bị cộng dồn lại. 

16. Ba điểm quan trọng trên đường đặc tuyến của bơm

Đường đặc tuyến của bơm cung cấp mối quan hệ giữa cột áp và lưu lượng của bơm. Khi xem đường đặc tuyến của bơm, cần lưu ý ba điểm quan trọng sau đây:

• Cột áp đóng bơm (shut-off head): đây là điểm cột áp tối đa mà bơm có thể đặt được, nằm tại điểm khi công suất bằng 0. Bơm sẽ rung lắc mạnh, gây tiếng ồn lớn khi hoạt động tại điểm điểm này. Bơm sẽ tiêu thụ ít năng lượng nhất tại điểm này.
• Điểm tối ưu nhất (B.E.P): Đây là điểm mà bơm hoạt động hiệu quả nhất và bơm chạy với ít rung và ít tiếng ồn nhất. Đây là điểm thường được ghi trên biển tên của bơm. Mức tiêu thụ điện năng thực của bơm là dựa theo điểm này.
• Điểm lưu lượng cao nhất: bơm không nên hoạt động quá điểm điểm này. Bơm cũng sẽ rung lắc mạnh và gây tiếng ồn lớn tại điểm này. Bơm sẽ tiêu thụ mức năng lượng lớn nhất tại điểm này.

Đôi khi, đường đặc tuyến của bơm cũng bao gồm đường thể hiện điện năng tiệu thụ. Đường tiệu thụ điện này chỉ đúng khi dịch bơm là nước. Khi dịch bơm có độ đậm đặc lớn hơn nước thì không thể tham chiếu theo đường tiêu hao năng lượng này. Tuy nhiên, trong trường hợp này, vẫn có thể tham khảo đường đặc tuyến với cột áp và lưu lượng vì các yếu tố này không phụ thuộc vào độ đậm đặc của dịch bơm.